شراکت راهبردی ایران و چین، آمریکا را در منطقه به چالش خواهد کشید/ آمریکا نمی‌تواند روی متحدان عرب خود حساب کند

سرویس جنگ نرم مشرق – مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی در مقاله‌ای به قلم آنتونی کوردزمن از مدیران ارشد این اندیشکده آمریکایی نوشت: افزایش مداوم رقابت استراتژیک آمریکا با چین در موضوع تجارت و دریای چین جنوبی چنان ابعاد زیادی به خود گرفته گاهی تغییر رفتار چین در مناطق دیگر به آسانی نادیده گرفته می‌شود. اما در هفته گذشته، چین دست به اقدامی زده که می‌تواند تأثیر واقعاً مهم و حیاتی روی این رقابت داشته باشد.

مخاطبان گرامی، محتوا و ادعاهای مطرح‌شده در این گزارش، صرفاً جهت تحلیل و بررسی رویکردها و دیدگاه‌های اندیشکده‌های غربی منتشر شده است و ادعاها و القائات احتمالی این مطالب هرگز مورد تأیید مشرق نیست.

این اندیشکده می‌نویسد: محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران اعلام کرده است که ایران در حال مذاکره با چین بر سر یک توافق است؛ توافقی که دو کشور را به شرکای استراتژیک تبدیل می‌کند. این توافق می‌تواند دامنه رقابت آمریکا و چین را به شدت به مناطق جدیدی از جهان گسترش دهد. طرحی ۱۸ صفحه‌ای از چنین توافقی به زبان فارسی درز کرده که اگرچه اصالت آن نامعلوم است، اما با گزارش‌های قبلی مبنی بر اینکه چنین توافقی در حال بررسی است، همخوانی دارد.

گزارش‌های متعدد نشان می‌دهند که توافق واقعی، رابطه استراتژیک جدید و بسیار مهمی را بین چین و ایران برقرار خواهد کرد که در نتیجه آن، دو کشور به شرکای استراتژیک تبدیل خواهند شد و این می‌تواند سرآغازی برای ایجاد چالش جدی چین برای جایگاه آمریکا در خلیج فارس و اقیانوس هند باشد.

منافع راهبردی شراکت راهبردی ۲۵ ساله برای ایران

کوردزمن به مفاد احتمالی این توافق اشاره می‌کند و می‌نویسد: به علاوه، گرچه ممکن است این گزارش‌ها مبالغه‌آمیز باشند، اما حاکی از این هستند که توافق مذکور دربرگیرنده روابط نظامی مهمی خواهد بود و می‌تواند به فروش عمده تسلیحات چینی به ایران، سرمایه‌گذاری اقتصادی حدوداً ۴۰۰ میلیارد دلاری چین در ایران طی ۲۵ سال و ایفای نقش عمده چین در مدرن‌سازی راه‌آهن، بنادر، شبکه‌های نسل پنجم و ارتباطات منجر شود. در مقابل، چین نیز نفت، فرآورده‌های نفتی و گاز ایران را در طی ۲۵ سال آینده با تخفیف خریداری خواهد کرد. به علاوه، چین می‌تواند ایران را به بخشی از طرح کمربند و جاده خود تبدیل کرده و مناطق آزاد تجاری در ایران، شامل ماکو در شمال غربی، آبادان در نزدیکی عراق و قشم که جزیره‌ای در خلیج فارس است، ایجاد کند.

همچنین گزارش‌ها حاکی از این است که این توافق منجر به دسترسی چین به جاسک خواهد شد، بندری مهم در ایران که خارج از تنگه هرمز واقع شده است. آموزش و رزمایش‌های مشترک نظامی، تحقیق و توسعه در زمینه ساخت سلاح و به اشتراک‌گذاری اطلاعات- که به لحاظ نظری بر مبارزه با مواد مخدر، تروریسم، قاچاق انسان و جرائم برون‌مرزی متمرکز است، اما در عمل، قابلیت‌های ایران را برای مقابله با همسایگان عرب خود و آمریکا افزایش خواهد داد- از دیگر بندهای این قرارداد این شمار می‌روند.

تاریخ انتشار اولیه: ۳۰ تیر ۱۳۹۹
تاریخ رصد: ۱ مرداد ۱۳۹۹