طرح مساله:
در کشور حجم زیادی از بار حل مسائل اجتماعی را بخش عمومی بر دوش میکشد. الگوهای مرسوم بخش عمومی، انتهای زنجیره علّی چالشهای اجتماعی (جایی که نیازهای اجتماعی تبدیل به بحرانهای اجتماعی شده است) را هدف خود قرار داده است و سالانه میلیاردها تومان را صرف رسیدگی به فقر، کارتنخوابی، اعتیاد و … میکند. طی پژوهشهای صورت گرفته، مشخص شد که بخش عمومی غالباً از نوآوریهای لازم جهت مقابله با ریشه مسائل (بخشهای ابتدایی زنجیره علّی) دور است. برای دمیدن روح خلاقیت، نوآوری و اصول طراحی در سازمانهای فعال در بخش عمومی و اجتماعی کشور، برنامه شتابدهنده نوآوری اجتماعی «همنو» شکل گرفت.
ماموریت برنامه:
«همنو» یک مؤسسه مولد برای شکل دادن نسل جدیدی از سازمانهای اجتماعی است. در این نسل از سازمانها، نگاه نوینی به نوآوری اجتماعی شکل میگیرد. مطابق این نوع نگرش، برای ایجاد تغییر اجتماعی باید همزمان به سه بعد «استعداد»، «فناوری» و «استفاده از ظرفیتهای عموم جامعه برای حل مسائل» توجه جدی داشت. در این نگاه، «اجتماعسازی حول حل مسأله» یکی از راهبردهای محوری «همنو» برای نوآوری اجتماعی محسوب میشود.
رویکرد نوآوری اجتماعی در همنو
افزون بر این، «همنو» شامل برنامههایی است که سیر بروز و رشد نوآوریهای اجتماعی را پوشش میدهد. با توجه به انواع مختلف نوآوری اجتماعی( سازمان، قانون، جنبش و …) و تفاوتهای بنیادین در بروز، ارزیابی و توسعه آنها که سازوکارها و زیرساختهای متفاوتی را میطلبد، شتابدهنده «همنو» متمرکز بر یکی از انحای نوآوری اجتماعی خواهد بود. ازینرو، فعالیتهای «همنو» معطوف به نوآوریهای اجتماعی که برای عملیاتی شدن به قالبهای سازمانی نیاز دارند طراحی شده است. «همنو» درواقع، ایدهها و تیمهای اولیه را به سطح سرمایهگذاری از سمت سازمانهای بیرونی (سازمانهای بزرگ اجتماعی و اقتصادی کشور) میرساند و از لحاظ حقوقی و مالی، آنها را تبدیل به سازمانهایی مستقل در حوزههای اجتماعی میکند.
همنو چه فعالیتهایی انجام میدهد؟
الگوی شتابدهنده همنو، مبتنی بر فرایند طبیعی نوآوری است که براساس آن، تیمها در ساختارهای اجتماعی، متفاوت از آنچه که در روشهای مرسوم شتابدهی اتفاق میافتد شکل میگیرند. مبتنی بر این مدل، استعدادهای اجتماعی بایستی در یک دوره کوتاه و فشرده کشف شوند و ویژگیهای لازم نظیر صبر، تحمل ابهام، علاقه به کار میدانی، دغدغهمندی اجتماعی و … در آنها مورد ارزیابی قرار گیرد.
این افراد، پس از پذیرش توسط «همنو» در قالب رویدادها و نشستهای نوآورانه و نیز پروژههای اجتماعی، با همپیشگان خود آشنا میشوند و پس از طی چندین همکاری مشترک، حول موضوع و مسألهای اجتماعی تشکیل تیم میدهند. این تیمها وارد رویدادهای استارتاپی میشوند و ایدههای خود را در محک ارزیابی، بهبود و رقابت میگذارند. تیمهای برتر صلاحیت ورود به فرایند شتابدهی را خواهند داشت. تیمها در فرایند شتابدهی نیاز دارند که خیلی سریع روشهای عملیاتی و موثر کردن ایدههایشان را فراگیرند و همچنین نیاز به یادگیری راهاندازی و اداره یک سازمان پایدار و کارآمد را دارند.
بهطور کلی، شتابدهنده نوآوری اجتماعی «همنو»، فعالیتهای خود را در قالب موارد زیر صورت میدهد:
- ترویج و گفتمان سازی در اکوسیستم نوآوری اجتماعی کشور
- برگزاری رویدادهای استارتاپی با هدف همراه ساختن هرچه بیشتر جوانان و استعدادهای برتر در مسیر حل مسائل اجتماعی
- ارائه آخرین رویکردهای موفق در حوزههای نوآوری اجتماعی به مخاطبان هدف
- ایجاد رویدادهای تخصصی با هدف اجتماعسازی فعالان و تیمهای دغدغهمند در موضوعات خاص اجتماعی
- ارائه مشاوره به سازمانهای بخش عمومی و خصوصی
- شبکهسازی بین نهادهای تأثیرگذار در حوزههای اجتماعی
- شتاب دهی تیمها از طریق:
- تأمین فضای اداری و زیر ساختهای مورد نیاز ( اینترنت، اتاق جلسات و…)
- ارائه مشاوره بهوسیله شبکه مربیان و مشاوران خود
- آموزش و برگزاری کارگاه
- اتصال به شبکههای ارتباطی
- تامین سرمایه اولیه
اعضا:
محسن اشعاری، محمدامین یوسفی، علی سعیدانژاد، علی معصومی
پروژههای انجام شده:
از جمله تیمهایی که در فرایند شتابدهی همنو شکل گرفتهاند و اکنون در مراحل پایلوت و ارزیابی بهسر میبرند عبارتند از: «روشنا»، «تعالی تعلیم و تربیت» و «حاتم»
همچنین چند تیم در مرحله پژوهش و طراحی اولیه هستند: «خانه کارآموزی اجتماعی»، «صدقه آنلاین»، «زواج» و «منار»
شبکه همکاران:
- خیریههای اجتماعی
- بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری
- بخش دولتی
- سازمانها و شرکتهای بزرگ
- کارآفرینان خبره
- دانشگاهها
- شرکتهای ارائه دهنده خدمات به کسب وکار نوپا
- سرمایهگذاران و مشاوران