
در سالهای اخیر با حرکت گسترده مهاجران اجباری در مناطق مختلف جهان روبرو بودهایم. از هجوم گسترده مهاجران و پناهجویان به مرزهای اتحادیه اروپا تا آوارگی گسترده مردم روهینگیایی در میانمار و حرکت تعداد بیشماری از مردم ونزوئلا در آمریکای جنوبی صدر اخبار رسانههای جهان بوده است.
در رسانههایی که سعی در جلب حمایت و همدردی عمومی و نرمش در سیاستگذاریها در قبال پذیرش این افراد دارند، این اخبار با اطلاق واژه «پناهنده» و «پناهجو»گاه با انتشار تصاویر دلخراشی از وضعیت این افراد در مسیر مهاجرت اجباری و نامتعارف که منجر به از دست دادن جان افراد به ویژه کودکان شده است یا مشکلات پناهجویان در کمپهای پرازدحام در کشورهای ترانزیت و مقصد، منتشر میشوند؛ از طرفی در رسانههایی که رویکردی مخالف و طرفدار ایجاد محدودیت دارند، «مهاجران اقتصادی» خوانده میشوند که تنها در جستجوی شرایط و امکانات بهتر هستند. زیرا استدلال میکنند، این افراد اغلب از کشورهای ترانزیت مانند ایران، ترکیه، اردن، پاکستان، مالزی و اندونزی که امنیت قابل قبولی دارند به سمت کشورهای توسعه یافته حرکت می کنند.
مهاجر قلمداد کردن پناهجویان واقعی سبب نادیده گرفتن حمایتهای لازم و حقوق خاص آنان میشود. این امر نشاندهنده اهمیت انتخاب واژههای مناسب و دقیق برای توصیف گروههای مختلف مهاجران اجباری در کلام مقامات مسئول، رسانهها و مردم است. به عبارت دیگر، اگرچه واژههای «پناهنده»، «پناهجو» و «مهاجر» معمولاً به صورت متبادل برای همه افرادی که در حرکت و جابهجایی هستند استفاده میشود، اما باید توجه داشت که به دلیل تفاوت حقوقی ای که این عناوین دارند، تمایز میان آنها اهمیت دارد.
برای مطالعه متن کامل اینجا کلیک کنید.
نگارنده: سعیده مختارزاده